Με αφορμή τον εορτασμό της 25ης Οκτωβρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου του Μαστού η προσοχή μας θα πρέπει να εστιαστεί στο σημαντικότατο εργαλείο της πρόληψης, που επιτυγχάνεται μέσω της σωστής ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης όλων των γυναικών στο θέμα του καρκίνου του μαστού.
Η περίοδος αυτή είναι μια σημαντική ευκαιρία να μοιραστούμε την γνώση, τα συναισθήματα, τις εμπειρίες και να μιλήσουμε ανοιχτά για το θέμα του καρκίνου, που ίσως ακόμη, αποτελεί ένα ιδιόμορφο ταμπού για την ελληνική κοινωνία.
Ζητήσαμε απο την Επίκουρη Καθηγήτρια Χειρουργικής, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κα. Αντιγόνη Πουλτσίδη να μοιραστεί μαζί μας, απλές πρακτικές και συμβουλές που θα μας βοηθήσουν στην πρόληψη αλλά και τον έγκαιρο εντοπισμό του καρκίνου του μαστού.
Η κα. Πουλτσίδη μας συμβουλεύει τα εξής:
–> Ο καρκίνος του μαστού δεν είναι απαραίτητα μια κληρονομική ασθένεια.
Μόνο 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού έχουν ως αίτια παθολογικές μεταλλάξεις γονιδίων που κληρονομούνται. Ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών που έχει νοσήσει από καρκίνο του μαστού δεν είχαν κάποιο οικογενειακό ιστορικό καρκίνου.
–> Υπάρχουν 2 μεγάλες κατηγορίες γυναικών σε σχέση με τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού: χαμηλού κινδύνου και υψηλού κινδύνου.
Η κατηγορία υψηλού κινδύνου ορίζεται από εξειδικευμένο ιατρό και εντάσσεται σ’ ένα εντατικό ειδικό πρόγραμμα προληπτικής εξέτασης. Ενδεικτικά σ’ αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται:
- φορείς παθολογικών μεταλλάξεων γονιδίων που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού (ή συγγενείς τέτοιων φορέων),
- άτομα που έχουν ακτινοβοληθεί στο θωρακικό τοίχωμα από την ηλικία των 10-30 ετών και
- ασθενείς με ευρήματα ατυπίας στον μαστό τους.
Για όλες τις άλλες γυναίκες –χαμηλού κινδύνου– κυκλοφορούν δύο τάσεις κατευθυντήριων οδηγιών σε σχέση με τον προληπτικό έλεγχο (screening):
- Από 20 έως 40 ετών: Αυτοεξέταση, κλινική εξέταση μαστών από ειδικό κάθε 1-3 έτη.
- Από 40 έως 74ετών : Αυτοεξέταση, κλινική εξέταση μαστών από ειδικό κάθε 1-3 έτη, μαστογραφία κάθε χρόνο ή σύμφωνα με άλλες οδηγίες
- Από 50 έως 74 ετών εξέταση κάθε 2 έτη με μαστογραφία και κατά περίπτωση από την ηλικία των 40-49 ετών.
Προσοχή!
– Γενικά καλό είναι να πραγματοποιείται μια απεικονιστική εξέταση αναφοράς (μαστογραφία, υπέρηχος) γύρω στην ηλικία 35-40 ετών.
– Καλό είναι συμπληρωματικά με την μαστογραφία να διενεργείται υπερηχογράφημα μαστών, ειδικά σε νεαρές γυναίκες με πυκνούς μαστούς.
– Η μαστογραφία είναι αναντικατάστατη μέθοδος προληπτικού ελέγχου! Μπορεί να διαγνώσει πολύ πρώιμες μορφές καρκίνου του μαστού (ατυπίες, in situ -απεικόνιση μικροαποτιτανώσεων). Γι’ αυτό δεν την αποφεύγουμε…
–> Δυστυχώς, συνήθως, δεν υπάρχουν συμπτώματα στα αρχικά στάδια του καρκίνου του μαστού.
Η έκκριση από τη θηλή (αιματηρή, καφεοειδής ή εμμένουσα διαυγής από έναν πόρο για πάνω από 6 μήνες) μπορεί να είναι πρώιμο σημείο, αλλά συνήθως ο πρώιμος καρκίνος του μαστού δεν εμφανίζει κάποια συμπτώματα, όπως για παράδειγμα πόνο, ενοχλήσεις κλπ. Για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό το κομμάτι της πρόληψης και των προληπτικών εξετάσεων, με μηνιαία αυτοεξέταση αλλά και εξέταση συνήθως μια φορά τον χρόνο από εξειδικευμένο ιατρό. Ο γιατρός θα υποδείξει την κατάλληλη απεικονιστική εξέταση κατά περίπτωση: μαστογραφία, υπερηχογράφημα ή μαγνητική μαστογραφία
–> Υπάρχει εκτός των παραπάνω κάτι που μπορεί να κάνει κάθε γυναίκα ώστε να θωρακίσει τον εαυτό της απέναντι στον καρκίνο; Ναι, να υιοθετήσει υγιεινές συνήθειες και τρόπο ζωής!
Προσπαθούμε να διατηρούμε ένα φυσιολογικό βάρος, και να εντάξουμε την άσκηση (ακόμη και αν πρόκειται για απλό περπάτημα!) στην καθημερινότητα μας. Εχει αποδειχθεί ότι 150min άσκησης την εβδομάδα βοηθούν στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Η σωστή διατροφή επίσης μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη του καρκίνου γενικότερα. Επιστημονικές έρευνες και μελέτες έχουν δείξει πως τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, βιταμίνη D, φυλλικό οξύ, βιταμίνες και θρεπτικά συστατικά (φρούτα, λαχανικά, βρώμη, προϊόντα ολικής άλεσης κλπ.), προστατεύουν τον οργανισμό από τον καρκίνο του μαστού αλλά και άλλους τύπους καρκίνων. Αντίθετα, η κατανάλωση τροφών όπως τα δημητριακά με λίγες ή καθόλου φυτικές ίνες, που έχουν υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, σχετίζεται συχνά με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου
–> Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού σε πρώιμο στάδιο συνεπάγεται εξαιρετικά υψηλά ποσοστά επιβίωσης έως και ίασης.
Με την εφαρμογή σύγχρονων θεραπευτικών σχημάτων και την εντατική ενημέρωση και αφύπνιση σε επίπεδο πρόληψης, τα τελευταία χρόνια έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα τόσο στην πρώιμη διάγνωση αλλά και στη μείωση της θνητότητας από τον καρκίνο του μαστού.
–> Δεν φοβόμαστε, συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας σε κάθε μας υποψία.
Η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση είναι από τα σημαντικότερα όπλα μας ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Από τον καρκίνο αυτό εύκολα θα βγούμε νικητές! Δεν πρέπει να φοβόμαστε και πρέπει να ρωτάμε και να συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας για ότι δεν καταλαβαίνουμε, για όποια υποψία ή ερώτημα έχουμε σχετικά με την υγεία μας.
Προσοχή!
Ο καρκίνος του μαστού σ’ ένα μικρό ποσοστό αφορά και τους άνδρες.
* Η κα. Αντιγόνη Πουλτσίδη είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και έχει εργαστεί επι πολλά έτη σε θέματα σχετικά με τον καρκίνο του μαστού, ενώ έχει συμμετάσχει σαν ομιλήτρια σε διάφορα ιατρικά συνέδρια με την σχετική θεματολογία. Είναι ενεργό μέλος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, με σημαντική συμβολή ιδιαίτερα στο θέμα της πρόληψης, μέσω της σωστής ενημέρωσης, κατά του καρκίνου του μαστού.